پژوهشی تازه نشان می‌دهد پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند خطر زوال عقل را در افراد حامل ژن پرخطر ای‌پی‌او‌ئی۴ (APOE4) تا ۳۵ درصد کاهش دهد. یافته‌های اخیر این امید تازه را ایجاد کرده است که تغییر در سبک زندگی حتی می‌تواند به افراد حامل دو نسخه از این ژن‌ــ که بیشترین خطر ابتلا به آلزایمر را دارند‌ــ نیز در جلوگیری از ابتلا به این بیماری، کمک‌کننده باشد.
به گزارش سی‌ان‌ان، یک مطالعه گسترده که بیش از پنج هزار و ۷۰۰ نفر را در طول ۳۴ سال دنبال کرد، دریافت خطر ابتلا به زوال عقل در کسانی که از رژیم مدیترانه‌ای پایه شامل مصرف فراوان سبزیجات، میوه‌ها، مغزها، غلات کامل، حبوبات، ماهی و روغن زیتون و در عین حال مصرف اندک الکل، گوشت قرمز و گوشت‌های فراوری‌شده، پیروی می‌کنند، کاهش می‌یابد.
به گفته یوکسی لیو، نویسنده اصلی این پژوهش از بیمارستان بریگهام و دانشکده پزشکی هاروارد، بیشترین فایده این رژیم در میان افرادی با ژن ای‌پی‌او‌ئی۴ به‌ویژه دارندگان دو نسخه از آن مشاهده شد و پیروی از رژیم مدیترانه‌ای احتمال ابتلا به زوال عقل را در این گروه، ۳۵ درصد کاهش داد. رعایت دقیق‌تر رژیم این خطر را از این هم کمتر کرد.
یکی دیگر از یافته‌های کلیدی هم این بود که افراد دارای ژن ای‌پی‌او‌ئی۴ الگوهای متابولیکی متفاوتی دارند و به مواد مغذی سالم موجود در رژیم مدیترانه‌ای واکنش محسوس‌تری نشان می‌دهند. بهبود همین فرایندهای متابولیک، از تنظیم قند خون و تولید انرژی گرفته تا ترمیم بافت‌های عصبی، می‌تواند کاهش قابل‌توجه خطر زوال عقل در این گروه را توضیح دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دکتر ریچارد آیزاکسون، متخصص مغز و اعصاب و مدیر تحقیقات موسسه بیماری‌های تخریب‌گر عصبی در فلوریدا، این را «خبری فوق‌العاده مهم» توصیف می‌کند و معتقد است: «نتیجه می‌تواند این باور رایج را که داشتن دو نسخه از ژن ای‌پی‌او‌ئی۴ به‌معنای ابتلای قطعی به آلزایمر است تغییر دهد.»
او تاکید کرد: «ژن‌ها الزاما تقدیر ما نیستند.»
البته این نخستین مطالعه در این زمینه نیست. بررسی بیش از ۶۰ هزار نفر در بریتانیا در سال ۲۰۲۳ هم نشان داد پایبندی بیشتر به رژیم مدیترانه‌ای خطر زوال عقل را تا ۲۳ درصد کاهش می‌دهد. مطالعه دیگری در همان سال نیز دریافت مصرف غذاهای رژیم مدیترانه‌ای و رژیم مایند (MIND) احتمال ایجاد پلاک‌های آمیلوئید و گره‌های پروتئینی مرتبط با آلزایمر در مغز را تقریبا ۴۰ درصد کاهش می‌دهد.
نمونه‌های بالینی نیز این اثر را تایید کرده‌اند. سایمون نیکولز، بیماری با دو نسخه از ای‌پی‌او‌ئی۴، با تغییر رژیم غذایی، افزایش ورزش، کاهش استرس و بهبود خواب توانست طی یک سال، سطح پروتئین‌های مرتبط با آلزایمر را در خون خود کاهش دهد و حتی در اسکن مغز او افزایش حجم هیپوکامپ‌ــ مرکز حافظه‌ــ مشاهده شد.
